Georg Christoph Neller (GND 116909854)

Aus Personenlexika
Wechseln zu: Navigation, Suche


Daten
Nachname Neller
Vorname Georg Christoph
GND 116909854
( DNB )
Wirkungsgebiet Wissenschaft, Religion


Georg Christoph Neller in der BSB

NELLER (Georg Christoph) der Rechte Doktor; 1709 zu Aub im Würzburgischen gebohren. Er studirte zu Würzburg, wurde mit Ende des Jahres 1726 in das dortige geistliche Seminar aufgenohmen, und 1733 zum Priester ordinirt. Unter des berühmten Würzburgischen Professors Barthel Anleitung zeigte er sich als einen hellen, gründlich denkenden, in Erlernung der geistlichen Wissenschaften unermüdeten Zögling, und gab 1732 durch seine Disputation aus der gesammten Theologie mit allgemeinem Beyfalle den öffentlichen Beweis seiner herrlichen Anlage zu einem großen Gelehrten. Nach seinem Austritt aus dem Priesterseminar wurde er in Würzburg Domkaplan, hierauf Hofmeister bey dem Grafen Erwein von Schönborn, und Bischöflicher Vikariats Assessor. Eine kurze Zeit stand er sodann bey dem zur Wahl Kaisers Karl VII. nach Frankfurt abgeordneten päbstlichen Nuntius Fürsten von Doria in Diensten. Eine ihm vom Fürstbischof zu Würzburg angetragene Pfarrei war ihm nicht anständig, und er übernahm dafür aufs neue obige Hofmeisterstelle, begleitete seinen Zögling auf auswärtige Universitäten und in fremde Länder, und erhielt an der Domkirche zu Speyer eine Gregorianische Präbende. Diese legte er aber bald nieder, brachte das Gräflich Schönbornische Archiv zu Heussenstamm in Ordnung, und verfertigte in dieser Einsamkeit seine Principia juris ecclesiastici ad statum Germaniae accomodati. Das erste systematisch abgefaßte katholische Handbuch über das Staatsrecht der Teutschen Kirche. Bey dem wegen erledigter Profeßur des Kirchenrechts zu Trier angestellten Konkurs übertraff Neller alle Mitbewerber um diese Stelle, und wurde daher im Jahre 1748 an der Universität zu Trier Doktor beyder Rechte, und öffentl. ordentl. Lehrer des Kirchenrechts, erhielt hierauf ein Kanonikat zu St. Simeon; vertauschte in der Folge die erwähnte Profeßur mit jener des Teutschen Staatsrechts, wurde Erzbischöflicher Synodal-Examinator, und Kurtrierischer wirkl. geheimer Rath. Er war nicht nur in der Theologie, im Kirchenrechte, und in allen Theilen der Jurisprudenz, sondern auch in der Geschichte, Numismatik, Diplomatik und Alterthumskunde gründlich bewandert, und erwarb sich den Ruhm eines der ersten Kanonisten seiner Zeit. Er starb am 31. Oktober 1783. Schriften:

Vergl. Bönicke Grundriß einer Gesch. der Univers. Würzburg. Th. 11. S. 65--67. Nova biblioth. eccles. Friburg. Vol. VII. Fasc. 2. S. 358. Pütters Literatur des teutschen Staatsrechts. Th. I. S. 470. u. Th. II. S. 130. Literatur des kathol. Teutschl. B. II. S. 78. Weidlich’s biogr. Nachr. von jetzt leb. Rechtsgelehrten. Th. II. S. 121--132. u. Nachträge. S. 208. Hirsching’s hist. lit. Handbuch. B. VI. Abth. 1. S. 74--76. Meusel’s Lexikon verstorbn. Schriftsteller. B. X. S. 35--41. Rotermund’s Lexikon. B. V. S. 473. Ladvocat’s Handwörterbuch. B. VI. S. 1467.

  1. 1. Periculum iuris publ. eccles. Catholicorum ad statum germaniae adcommodati opusculum I. complectens principia et adminicula. 8. Francof. 1745.
  2. 2. Principia iuris publici catholicorum ad statum Germaniae accommodata, in usum tyronum. 4. Frankf. u. Leipz. 1746. Neue Aufl. 8. ebend. 1768.
  3. 3. Diss. in aug. Vindiciae veteris definitionis, qua ius patronatus canonici describunt catholici. 4. Aug. Trevir. 1748.
  4. 4. D. de idea Christi ecclesiae. ib. eod.
  5. 5. De concordatis germaniae. ib. eod.
  6. 6. Diss. sistens positiones certas incertasque de individuis tum canonicis, tum civilibus. ib. 1749.
  7. 7. Diss. sistens posit. certas incertasque de variis inseparabilibus et non dividendis. ib. eod.
  8. 8. Diss. de imperatoribus praebendatis regiis, ac, quod primo ponendum erat loco, canonicis nonnullorum capitulorum, praesertim autem ecclesiae regiae B. v. Mariae Aquisgrani. 4. Aug. Trevir. 1750. Steht auch in Ant. Schmidii thesauro iuris eccles. B. 5. n. 3.
  9. 9. Diss. de Precariis s. Precareyen, ex chartis maxime Trevirensibus. ib. eod.
  10. 10. D. Sabbathina canonica Trevirensis prima de iure publico et privato, eiusque obiectis, bono et aequo. ib. eod.
  11. 11. Definitio Ulpianea vindicata, et exemplis illustrata, adversus imputationes Theologi tricoronati Coloniensis. ib. eod.
  12. 12. Doctrina iuridica de furto, cum appendice de pace vi armorum extorta. ib. eod.
  13. 13. D. Hermenia inauguralis in magni Balduini Trevirensis documentum anecdotum de iure succedaneo coronandi archiepiscopo Trevirensi, qua Belgii Germaniaeque Primati, vindicato. ibid. 4. 1751. Steht auch in Schmidii thes. B. 2. n. 12.
  14. 14. De praescriptione servitutum praedialium, tum ex iure communi, tum ex statutis electoratus Trevirensis. ib. eod.
  15. 15. De praescriptione actionum. ib. eod.
  16. 16. De obligatione, praesertim naturali. ib. eod.
  17. 17. Crimen, matrimonii impedimentum, historice, canonice et practice expositum. ib. 1751.
  18. 18. De genuina idea et signis parochialitatis primitivae, eiusque principio, incorporatione, ex chartis Trevirensibus confecta. ib. 1752. Steht auch in Schmidii thes. B. 6. n. 12.
  19. 19. De iurisprudentia Trevirorum sub Romanis. ib. eod.
  20. 20. De iurisprudentia Trevirorum Belgica. ib. eod.
  21. 21. De iuribus parochi primitivi ex iure communi et statutario Trevirensi, confecta. ib. eod. Auch in Schmidii thes. B. 6. n. 13.
  22. 22. De testamento clerici Trevirensis. ib. 1754 et 1761.
  23. 23. Diss. I. et II. Collatio methodica canonum et legum praecipuarum ad L. 2. Decret. Tit. 9. de feriis. ib. 1755. Auch in Schmidii thesauro. B. 6. n. 19 u. 20.
  24. 24. Diss. de origine, progressu et iuribus corporis Evangelicorum in imperio. 4. Aug. Trev. 1755. Auch in Schmidii thes. B. 5. n. 1.
  25. 25. De iure dioecesano S. R. J. statuum Protestantium. ib. eod.
  26. 26. Collatio methodica S. S. canonum de postulatione praelatorum. ib. 1756.
  27. 27. Brevis institutio de solido ficto. ib. 1759.
  28. 28. Brevis institutio de solido speciali argenteo apud Treviros. ib. eod.
  29. 29. Lucubratio de varietate residentiarum canonicalium. ib. eod. Steht auch in Schmidii thes. B. 6. n. 6.
  30. 30. Diss. canonico-publica de romanorum imperatoris genuina idea. ib. 1760.
  31. 31. De edicto prohibitivo de non alienando bona saecularia immobilia in manus mortuas. ib. eod.
  32. 32. De episcoporum testamenti factione activa, eorumque testamentis solide ordinandis. ib. 1761. Auch in Schmidii thes. B. 6. n. 9.
  33. 33. De clericorum saecularium testamenti factione activa, eorundemque testamentis rite ordinandis. ib. eod.
  34. 34. Institutiones breves de Denario et Halensi. ib. eod.
  35. 35. Diss. de clausula art. IV. pacis Rysvicensis. Erschien unter des Defendenten Karl Kaspar v. Pidoll Nahmen. 4. Treviris. 1761. und stehet auch in Schmidii thes. B. 4. n. 9. Dagegen kam heraus: Christiani Agricolae (Ge. Christ. Crollii) Disp. de clausula art. 4. pacis Rysv. eaque ad ducatum Bipontinum non pertinente; qua simul et Diss. quaedam Trevirensis de eadem clausula etc. convellitur, et ducatus Bipontinus avitus vere illustratur. 4. Ratisbonae. 1766.
  36. 36. Institutio brevis de Turonensi parvo seu nigro. 4. Treviris. 1762.
  37. 37. Kurzer Unterricht von den Altrömischen, Fränkischen, Trierischen, auch Gemein-Rheinländischen Pfenningen und Hellern bis auf gegenwärtige Zeit. 4. Trier. 1763.
  38. 38. Diss. I. et II. de translatione episcopi ad tit. 7. lib. 1. de cretalium. ib. 1763.
  39. 39. De certis S. concilii Basileensis decretis, maxime hierarchicis, a germania et gallia a. 1438 et 1439 acceptatis, germaniae ab Eugenio IV. S. P. specialiter indultis, per harum nationum cum S. sede concordata a. 1448 et 1516 immutatis, vel non. 4. Aug. Trevir. 1764. Auch in Schmidii thes. B. 1. n. 6.
  40. 40. Diss. de statu resignationum ad favorem apud germanos. ib. 1765.
  41. 41. Positiones ex iure var. ib. 1766.
  42. 42. Vindiciae historico-iuridicae seu apologia historico-canonica pro S. provincia Romana Joannem XlI. papam, ut apostatam a. 963 reprobante, et coram Ottone M. imp. Henrico I. Trevirensi, aliis que germaniae et italiae archi -- et episcopis Leonem VIII canonice eligente. 4. ib. eod.
  43. 43. Exercitium in anecdotum Trevirensa, de libertate ecclesiastica ab archiepiscopo electorali Trevirensi Richardo Saec. 16. vindicata. ib. 1768.
  44. 44. Diss. diplomatica in Dagobertinum Horreense. ib. 1770.
  45. 45. Ad cap. 4. de offic. archipresbyt. Dissertatio inaug. canonica de plebium archipresbyteris in communi (defend. G. P Ch. Leuxner). Trevirorum. 4. 1771. 48. S. [1]
  46. 46. Analytica demonstratio cuiusdam germani ex litera et mente concordatorum. 4. ib. 1771.
  47. 47. Diss. de Archidiaconis. ib. eod.
  48. 48. Exercitium iuridicum pro gradibus praemittendum. ib. eod. 35. S. [2]
  49. 49. Exercitium iuridicum etc. ib. 1772. In dem ersten dieser Exercitien wird ausgeführt das Thema historico-chrologicum de S. Henrico II. imp. Bambergensis episcopatus fundatore, und in dem andern das Thema historicum de S. Clemente I. papa, ad can. 1. 8. qu. 1. Dagegen schrieb der Exjesuit Prof. Berg zu Cölln: Disquisitio critica in Nelleri etc. de tribus episcopis, S. Petri etiamnum viventis in romana cathedra successoribus Systema novum, uti et primatum pontificium S. Clementis I. ab eodem viro clarissimo in ius vocatum. Coloniae Agripp. 4. 1772.
  50. 50. Apologia pro puncto historico-chronologico exercitii iuridici etc. contra obiecta Hyacinthi Berg. 4. Trev. 1772. [3]
  51. 51.* Diss. lndictio temporis nota potissimum duplex, neutra cessum, utraque prorsum, atque ab anno, eamdem collateralem habente, putanda; ex legibus, diplomatibus, ratione et authoritate demonstrata. 4. Colon. Agripp. 1773. 11. Bog. Dagegen schrieb Berg: Demonstratio dupplex methodo mathematica errores retegens Nelleri. 4. 1773.
  52. 52.* Jesuiticum Nihil. hoc. est: Eximius P. Hyac. Berg S. J. Theol. Dr. ac in alma Ubiorum universitate prof. publ. quando in collegio patrum S. J. Coloniensi ex adverso monasterii S. Achatii pulveres ignorantiae coacervans, terram rusticitatis conferens, ira, invidia, rabie humectans, praetereaque nihil adversus themata historica duo G. C. Nelleri glutine humanitatis, iudicii, doctrinae iunxit, construxit ac solidavit, a parvo Magistro, magno veritatis amatore, aequis et literatis rerum aestimatoribus expositum. 4. ib. 1773. Dagegen erschien von Prof. Berg: Examen laterculi Jacobi Gothofredi indictionum. 24. edit. Coloniae. 4. 1774.
  53. 53. Exercitium iuridicum tentamini pro gradibus praemittendum, propositis ex iure vario thesibus. 4. Augustae Trevirorum. 1774. [4]
  54. 54. Exercitium iuridicum tentamini pro gradibus praemittendum, propositis ex vario iure thesibus, ac praemissa resolutione octo quaestionum super trium colorum in dictionibus antiquissimae tabulae Mp. et Stae. 1774 propositarum, nec non aliis instructionibus de notis temporum antiquis, in adminiculum artis diplomaticae. fol. ib. 1776. 61. S. [5]
  55. 55. Exercitium pro grad. praem. propos. ex vario iure thesibus, Historico de christiano paschate, nec non ulterioribus tabulis M. S. nodisque chronologicis. 4. Aug. Trevirorum typis Eschermannianis. 1776. 30. S. [6]
  56. 56. Jurisprudentia Trevirorum Ante-Romana, sub Romanis, sub Francis, sub Germanis; in Franc. Nic. ab Hontheim prodromo historiae Trevirensis. 1757.
  57. 57. Diss. de origine, diversitate et natura feudorum Trevirensium, ibid.
  58. 58. Disquisitio de eo, quod in archiepiscopatu Trevirensi elector feudi imperialis vel allodii titulo possidet; ibid.
  59. 59. Exercitium iuridicum, propositis ex vario iure thesibus et spinosis rei numariae medii aevi amoenitatibus pro adminiculo jurisprudentiae. 4. 27. S.
  60. 60. Clar. G. Chr. Nelleri opuscula omnia juris eccles. publ. et civilis, historica, chronologica et numismatica, antea seorsim impressa, nunc collecta; edidit, praefationem ac vitam Authoris premisit G. P. C. Leuxner. Tom. I. Pars I. et II. Trier b. Fischer. 4. 1787. Zugleich erschien eine andere Sammlung unter dem Titel: Clar. G. Chr. Nelleri opuscula omnia etc. antea seorsim impressa, nunc vero ob raritatem et virorum doctissimorum desideria collecta. Vol. I. Pars I. et II. Cölln b. Imhof. 4. 1787--1788. Voll. II. Pars I. 1788. Pars II. 1790. Vol. III. P. I. 1791.
Vorheriger
Vorheriger
Eintrag
Seite 72 Seite 73 Seite 74 Seite 75 Nächster
Nächster
Eintrag


Fußnoten

  1. s. Literatur d. kath. Teutschl. B. 2. St. 1. S. 66.
  2. s. Lit. d. kath. Teutschl. B. 2. St. 1. S. 72.
  3. s. Lit. d. kath. Teutschl. B. 2. St. 1. S. 77.
  4. s. Lit. d. kath. Teutschl. B. 2. St. 1. S. 97.
  5. s. Lit. d. kath. Teutschl. B. 2. St. 1. S. 98.
  6. s. Lit. d. kath. Teutschl. B. 3. S. 465.